13 Mart 2018 Salı

Naziler'in Ayak Sesleri (3/6) (BBC Belgeseli)


Nazis: A Warning from History  (3/6)
The Wrong War
Şansölyelikten sonra ekonomik reformlar ve silahlanma. Ardından Avusturya, Sudetenland, Çekoslovakya ve Polonya işgalleri. WW2'ye kadar olan süreç.


NOTLAR
Berghof was Adolf Hitler's home in the Obersalzberg of the Bavarian Alps near Berchtesgaden, Bavaria, Germany. Other than the Wolfsschanze ("Wolf's Lair"), his headquarters in East Prussia for the invasion of the Soviet Union, Hitler spent more time at the Berghof than anywhere else during World War II. 

Güney Bavyera dağlarındaki Obersalzberg eteklerinde Hitler built his retreat. The Berghof. Film seyretmeyi seviyor. 

Herbert Döhring (member of Hitler’s SS Bodyguard 1936-1943): "He  d always talk about it. How such a relatively small people like British could built such a great empire. India’daki Brit power Aryan race superiority örneğiydi Hitler e göre.

Hitler öyle demiş: “Lets learn from the English who with 250.000 men (50.000 soldiers) governed 400 m Indians. What India was for England, the territories of Russia will be for us.”
Fakat 1941’de İngiltere’yle de savaşa girer.

1932’de Hitler şansölye olduğunda Nazis paraded with torchlights in Berlin
Yıllar süren fakirlik, işsizlik sonrası bir uyanış vaad ediyor.

Johannes Zahn:  "İnsanlar Weimar Republik ile kıyaslandığında olumlu bir değişme görüyordu. Rearmament helped to end the unemployment. Whole population was working, earning and was being fed. Rearmament also overcame the shame of surrender. We had a normal army again. We were back to being an equal nation. “







Rearmament alınan borçlarla yapıldı. Ekonomi bakanı Schacht planladı.

Zahn: “Schacht was an exceedingly intelligent man and in my opinion most significant monetary expert of this generation. Bence başlarda istediğini yapmasına izin verildi”

Hitler survival of the fittest fikrine takmış kafayı. Goebbels propaganda da kullanıyor bol bol. Doğada da zayıfın yok olduğunu aşılanıyor. Yaşamı permanent struggle olarak görür Hitler. İnsan da hayvandır bu açıdan.

1924’de yazdığı Mein Kampf’da bu fikri anlatır. Koloniye htiyaçları olduğunu söyler İngilizler gibi. Rusya ve komşularını hedef alıyor daha o zamanlar kolonizasyon için.

Hitler: “Onlar gibi kolonizlerimiz yok, uluslararası bağlantılarımız yok, reich’ımız sıkışık ve ihtiyaçlarımızı tam karşılayamadığı için ince bir planlama yürütmemiz lazım. “

He wants to right the wrong of the Versailles treaty. Kaybettiği toprakları almak ister. Ordusu 100.000 kişiyle sınırlandırılmış.

Manfred Von Schröder (German Diplomat/Naz Party Member((1933-1945)): 
"German ruling classes İngiltereye hayrandı. Country estates ve fox hunting gibi kültürel öğeleri aldılar."

Tettelbach (Adjutant to German War Minister 36-38): "İngiltere’nin bizimle ortak çalışabileceğini Avrupa’nın paylaşılmasında umuyordum”

Sir Frank Roberts (Brit Foreign Office 30-68): “İngilteredeki genel kanı Fransa’nın liderliğinde Almanya’ya1918’de  fazla ağır koşullar dayatıldığıydı. Düzeltilmesi gerektiği düşünülüyordu”

Bu ortaklık umudu ilk meyvesini 1935’de verdi. İngiltere ile yapılan anlaşmayla versay’da belirtilenden daha güçlü bir donanma kurmasına izin verildi. Hitler bu anlaşma imzalandığında en mutlu gün olduğunu söyledi.


Schacht











Joachim von Ribbentrop Alman elçisi olarak Londraya gönderildi 1936’da.  
Reinhard Spitzy (Secretary to Ribbentrop36-38): “Amaç %100 bir Anglogerman alliance kurmak. Naval agreement’ı taçlandıracak bir adım olarak görülüyordu."

Fakat işler iyi girtmedi. İngilizler daha ileri bir ortaklığa soğuktu. Ribbentrop’un da hataları oldu. King George 6th’a Nazi selamı verdi mesela.

Frank Roberts: “Ribbentrop centilmen olarak görülmüyordu. Sert nazilerden olarak görülüyordu.”
Spitzy: “Sometimes he shouted. Sometimes he was furious. He throw pencils at the secretaries. Aptalcaydı. İngilizler sevmedi bu hareketleri. İngilizler pompous olanları sevmezdi. Loud voiced konuşurdu. “

Naziler  arasında da sevilmiyor (Goebbels mesela). Hitler destekliyor.
Bir gün Hitler Ribbentrop hakkında şunları söylemiş Spitzy anlatıyor: “Diğerlerini coşturmak için uğraşmam gerekiyor. Ribbentrop ise zaten coşkulu. Radikal. Problemsiz. Bana iş bırakmıyor.”

Ribbentrop Hitleri çözmüştü. Hitler radikal çözümlerle karşısına gelenleri geniş bir gülümsemeyle karşılardı. Kabul etmese bile hoşuna giderdi böyle adamlar.

Schacht rearmament’ın yavaşlatılarak hyperinflation’ın engellenmesini önerdi.    
Banks: “Schacht kendine aşırı güvenliydi. Hitler’e istediğini kabul ettirebileceğini sanıyordu. Ekonomide acı reçeteleri uygulayabilecek gücü olduğuna inanmıştı.”

WW1 ile Almanya'dan alınan topraklar




Naval treaty with Brits



Joachim von Ribbentrop











Göring








Hitler yavaşlamaya şiddetle tepki gösterdi Schacht was sidelined. Kızağa çekildi.
Ekonomi, ekonomiden anlamayan ama radikal bir nazi olan Hermann Göring’e teslim edildi.

Tettelbach: “He was a jolly good fellow. Lüksü, elmasları severdi. Resim severdi. Karenhall da bir av şatosu yaptırdı. Elektrikli oyuncak treni var, çocuk gibi oynuyor uzun süre. Çocuksu bir adamdı.”

Banks: “Çoğu ekonomi uzmanı 1938 ‘de Nazi ekonomisinin çökeceği öngörüyordu. Ama devlet gücüyle neler yapılabileceğini hesaplayamadık.  Pay freeze, exchange controls, price freezes."

Güçlenen ordunun  Versay’a karşı olduğu düşünülüyordu. Önce 1936’da demilitarized Rheinland’a asker girdi. Ciddi bir uluslararası tepki olmadı.

1937’de gizli bir toplantıyla Hitler generallerine “Germany must expand to survive” dedi. Avusturya ve Çekoslovakya adları telaffuz edildi.

Generallerin çoğu itiraz etti. 3 ay içinde War minister ve commander of the army (GKB) were removed after personal scandals. Hitler genelkurmaybaşkanlığına en radikal naziyi yani kendini atadı.

Obersalzberg’deki dağ evinde en büyük fikirler aklına gelirmiş Hitlerin. Berghof. Öğleden sonraları yürüyüşleri. Yürüyüşçü çıktı Hitler de.

Evi Herbert Döhring yönetiyor.
Herbert Döhring: “Sıkı bir disiplin vardı ama severdim. Moody bir adamdı. Saati saatine uymayabilirdi. Bakışları deliciydi.“

Kuracağı büyük Alman şehirlerini tasarlardı Hitler. Building plans konusuna kafayı takmış. Sürekli not alıyor ve çalışıyor. Future German cities and German expansion.

Berghof’da gecede iki film seyredermiş. Sinefil çıktı :)
Escapist entertainment seviyor. Goebbels seçiyor.
Herbert Döhring: “Bazen Goebbels’i arayıp saçma sapan film olmuş, dağıtmayın dermiş sinirli sinirli. “

1938 baharında Berghof’da bir fırsat yakaladı. Almanca konuşan halkları bir araya getirme fikri.





Berghof










Avusturya’ya girildi. Çoğu Avusturyalı memnuniyetle karşıladı. Avusturyalılarda WW1 ardından yıkılan imparatorluklarından dolayı çok çekmişti.

Spitzy: “Hitler ile birlikte Avusturya ‘ya girenler arasındaydım. En mutlu günlerimdendi. Bir rüya gerçek olmuştu. Avusturya, 600 yıl Almanya’yı ruled."

Suzi Seitz (Hitler Youth Leader38-45): Hem Almanlar hem Avusturyalılar ağlıyordu sevinçten. Yanımıza geldi. Gözleri iyilik doluydu. Ona sadık kalmaya yemin ettim. İyi bir imparatorluk kuracak, Almanlar mutlu yaşayacaktı sözlerine göre.”

Fakat a good empire olmayacaktı. Austurya’ya ilk girenler arasında Heinrich Himmler de var. Kendini vizyoner olarak görüyordu.

Wewelsburg castle’ını SS Karargahı yaptı. Tavuk çiftçisi. Bavyera’da. Himmler’ yuvarlak masa SS toplantıları tasarlıyor. Kral Arthur Hitler olmuş gibi.

Walter Kammerling: “Almanya’daki gibi Avusturya’da da Jews günah keçisi oldu. Sokakları temizlettiler. Humiliation. İyi giyimli bir kadını hatırlıyorum. Kucağındaki çocuğu daha iyi görebilmesi için yukarı kaldırıyordu. Çok eğleniyorlardı biz yerleri temizlerken”

Jews left Austria. SS mallara el koydu. Karambole geldi her şey.
Hitler Avusturya dönüşü kahraman gibi karşılandı. 80 milyon Alman birleşmişti. Versay utancı yırtılmıştı.

Avusturya'nın ilhakı














Heinrich Himmler

Wewelsburg castle












Kammerling

Bu destekle Çekoslovakya ya yöneldi Sınıra yakın yerlerdeki Suddeten Almanlarının Almanya ile birleşmesi gerektiğini  söyledi.

Bazı Alman gens endişeliydi. Yeni bir dünya savaşına gidildiğini görüyorlardı. Mesela General Beck. Gizlice Brits e durumu haber verdiler.

Frank Roberts: “Bir grup generalle gizlice iletişim halindeydik. Siz ve Fransızlar dik durursa bir şeyler yapabiliriz diyorlardı. Biz de öne siz bir şeyler yapın sonra biz destekleyelim diyorduk. Ama Hitlerin her başarısıyla bu general gubunun bir şeyler yapabilme ihtimali azaldı sürekli“

Brit PM Chamberlain iki kere Hitlerle görüştü. Krizi çözmeye çalıştı. Hitler her seferinde taleplerini arttırdı. Eylül 1938’de son bir görüşme yapmaya gitti. Uçağa binerken bir konuşma yapar:
Şekspir Henry IV alıntısı (Hotspur karakteri)
“Umarım döndüğümde  Henry IV’deki şu sözü söyleyebilirim: out of this nettle, danger, we pluck this flower, safety.”

Münih Konferansı
Chamberlain artık German Foreign Min olan Ribbentrop ile birlikte motorcade de konferans yerine giderken. Sonunda Mussolini ve Göring’in çabalarıyla bir anlaşmaya varıldı. Hitler bunun his final territorial demand I olacağına söz verirse Sudetenland I almasına izin verielcekti.
Ama Hitler homurdanıyor. İmzadan kısa süre sonra kandırıldıklarını söyler :)

Manfred Von Schröder: “Münih konferansından 1 gün sonra Hitler şöyle demiş: “They had tricked me out of my war”

Sudetenland’da Avusturya gibi coşkulu karşılamalar. German cam olduğunu unutmayalım yalnız.
Bu bölge alınınca Çekoslovakyanın savunma hattı da ele geçirilmiş oldu. Ülke korumasız kaldı.


Sudetenland (Almanların yaşadığı Çekoslovak toprakları)

General Beck

Brit PM Chamberlain



Munich konferansı


Hitler yaşlı Çekoslovakya başkanını (Hacha)  Berline çağırdı. Humiliated him by keeping him waiting. O beklerken Goebbels’in yeni romantik komedilerinden birini seyrediyordu: A Hopeless Case. Görüşmeye gidince Birkaç saat içinde Almanların ülkesini işgal edeceğini söyledi. Sabaha karşı 4’te Hitler’e ülkeyi teslim eden anlaşmayı imzaladı Hacha. 

Sabah parti verdi Hitler. Von Schröder oradaydı: “Zafer partisiydi. Arkadaşlarıyla beraberken rahat olurdu. Koltuğa çocuk gibi oturmuş mineral water içiyordu.  Herkes şampanya içiyordu. Aynı anda Alman halkına ve Çekoslovaklara konuşmalarını dikte ettiriyor. 

Sudetenland (Zudeytın) land ve Çekoslovakya arasındaki border mark
Bu sınırı aşınca Hitler’in Almanca konuşanları bir araya toplama lafının yalan olduğu anlaşıldı.

Anna Krautwurmowa (Chech resistance): "Herkes çoluk çocuk kaçışıyordu. Almanlar acımasızdı. Durup dururken bize küfrediyorlardı."
Bu sefer military parade’i sessiz bir halk seyrediyor.

Hitler Prag Castle’ı ziyaret etti. Originally it used to be the residence of princes and kings of Bohemia, since 1918 it is the seat of the president. Daha 24 saat geçmemişti Hacha ile görüşmesi üzerinden.

Manfred Von Schröder: “Artık Hitler’in emperyalist olduğu, right self determination of german people ın yalan olduğu ortaya çıktı.

Frank James: “Chamberlain bu olaydan sonra uyandı. “

Brits bundan sonra Hitler’İn şu anda Polonya da olan eski Alman topraklarını isteyeceğini biliyordu. Chamb direneceklerini açıkladı. Polonyaya saldırılırsa müdahil olacaklarını i (this country will be involved” söylüyor konuşmasında.

Hitler Danzig’i geri istedi Polonya'dan. East Prussia ile rest of germany arasındaki koridorda bir şehirdi. Kriz derinleşince Hitler Berghof’a çekildi.

Herbert Döhring: “1939 yazında Berhof gergindi. Sürekli toplantılar oluyordu. İngiltere Poland ile assisstanec pact imzaladı. Hitler düşünceliydi.”

Danzig’e girerse Fransa ve İngiltere’yi karşısına almış olacak. Joachim von Ribbentrop Rusyaya yollanır. 24 ağustosta Ribbentrop nonaggression pact imazaladı ruslarla. Gizli bir maddeyle Poland işgal edilirse Rusya ya da pay veriliyordu. Böylece bir cephe kapatılmış oluyordu.

Herbert Döhring: “Anlaşma imzalanırken Berghof’ta hava kapalı. Macar bir kadın Hitler şöyle der: “Bu iyiye işaret değil. Kan, kan, kan yıkım ve felaket diyor havalar. “
Hitler çok sinirlidir. “Öyle olması gerekiyorsa olsun o zaman der Hitler.

Sept 1 1939’da Almanya Poland’ı işgal etti. Sept 3’te Brit ve Fra savaş ilan etti.







Hacha



Hitler'in Çekoslovakya işgalinden hemen sonra verilen partide oturuşu



Sudetenland (Zudeytın) land ve Çekoslovakya arasındaki border mark





Prag Castle




Hitler Polonya'dan Danzig şehrini ister












Bu içerik Kuzey Kalesi tarafından hazırlanmıştır.