Art of Russia (3/3) Smashing the Mould (BBC) (2009)
Belgesel serisinin son bölümü büyük oranda Sovyet dönemine, biraz da sonrasına değiniyor. Keşke en azından 4 bölüm olsaydı ve Sovyet ile post-Sovyet dönemleri ayrı ayrı ele alınsaydı. Andrew Graham-Dixon'ın komünizmi şeytanlaştıran bir anlatımı var ama Ruslar için
her şeye rağmen Sovyetler döneminin olumlu yanları da oldu. Bu açıdan çok önyargılı kaldı, belki konu sanatla sınırlı olduğu için böyle yaklaşılmış olabilir. Oysa Nikogosyan'ın tespiti daha gerçekçiydi bana göre. Genel olarak keşke en az 10 bölüm sürse de seyredip öğrensek dedirten harika bir çalışmaydı.
NOTLAR
1937. Stood astride the entrance to the Russian Pavillion at
1937 World Fair. Crafter by the same engineers who built Soviet war planes. 20
m high. A worker and a woman. Holding aloft the hammer and the sickle.
1917 devrimi ve Eisenstain’ın October filmi.
İmp başkenti Petrograd yerine Moskova capital seçildi.
Sanatçılar devrimin önemli unsurlarındandı. Constructivism akımı. Voice of the
movement: Mayakovsky. But its
dominant figure his best friend Alexander
Rodçenko.
Constructivism was built on a series of Nos. No beauty, no
artistic mystery.
Rodçenko said: “We
want to be constructors, engineers, not creators”
Tablolar geometrik ya da şematik. Dot painting. Devrimden 4 yıl sonra he announced the death of
painting itself.
 |
| Rodçenko |
Agit prop devri. Social engineering. Posters.
Propaganda. Mayakovsky writes the words and Rodçenko draws. “Okuyalım”
posterindeki kız Mayakovski nin sevgilisi Lilya
Brik.
Moscow Mayakovski
Museum
Rodçenko’nun fotomontaj denemeleri.
Mimaride
Constructivism. Vladimir Tatlin’in
3rd International anıtı
A giant revolving tower housing offices for the party. Lenin
didn’t like it so it was never made.
Radio tower
Vladimir Şukov (Shukov)1922’de tasarladı. Hala kullanımda.
For Lenin, cinema was the revolutionary art form.
Eisenstein’s film October
gave Russians the authorized version of the revolution
Mosfilm Studios
Çoğunluk fakir ve köylü. Hard 5 year plans of Stalin.
Millions press-ganged into factories. Tarımda ısrar edenler collective
çiftliklere yerleştirildi. 5 milyon civarı insan öldü. Stalinle birlikte baskı
sanatçıları da vurdu. Mayakovski’de
bunlardan biri. Odada sandalyede otururken kendini vurur. Son yıllarında Sovyet
bürokrasisini eleştiriyor. Russian
Proletariat Writers Association’dan atılıyor. Lilya Brik bile terk etmiş.
Artık eski devrim günlerinden eser yok.
Tektipleştirme ağır.
Stalin’in Rusya’yı verimli ve mutlu bir ülke olarak
gösterilmesini istemesi sonucu ortaya çıkan sanata Socialist Realism deniyor. A state approved style.
Collectively imposed optimism and everyone being super
positive about everything
30 milyon? gulag sürgünü
1938 Mayakovsky station
Savaş bitince crackdown devam etti kaldığı yerden. Sudanov. Cultural apparatchik of Stalin
1952 yılına ait bir istasyonda russian peasants with painted smiles.
İdealized art
Russian Metro: Palace of the People
Stalin’in bir tablosunda fabrikalar, çiftçiler ve huzur
ortamının arkasında dönemin KGB sembolü siyah araba da görülüyor.
U re being watched!
Alexandır Kamenski (critic)
Eleştiriye sıfır tolerans olan ortamda eserlerin isimlerini
sayıp altına et cetera der.
A toast to the hero of socialist labor, glorious days of the
shipbuilders, industrial successes
Et cetera…
“Dışarıya kapalıydık, haberimiz yoktu. Kendi yağımızda
kavruluyorduk. Sovyetler fikrini çok seviyordum ama harika bir fikri, ideali
berbat ettiler. Şimdi daha iyi mi oldu? Hayır, herkes zengin olma peşinde. Daha
kötü olduk!”
“A siyças kakay ideyi yest? Bagatszva, milyon..barut..Siyças
luçşiy stali? Net! Huje stali..!”
Adam haklı.
1953 Stalin’in Ölümü.
Kruşçev ile yeni bir dönem. Space Age.
1960ların Space Obelisk
anıtı.
Ancient slavic figure of mother russia
En baştaki astronot binbaşı
Gagarin
Socialist realism denilmesine karşı bu sanatta social
reality gösterilmiyordu.
Communal flats,
happy collectivism propaganda. Cramped apartments.
1970lerden itibaren İlya
Kabakov created haunting installations inspired by the communal flats. A
dissenter. Prepared them in secret. Made them look like an archive.
Overpopulated tenement’taki her object bir event ya da person’ı temsil eder.
Rozet bir ihbarcınınmış.
Bleak inventory of unhappiness
Kabakof was part of a generation of underground artists who
exhibited covertly in their homes.
Painter Tatyana
Levitskaya
A veteran from those years.
She remembers the era of secret exhibition and whispered
dissent.
“KGB mensuplarına grey
people derdik. Hepsi birbirinin aynıydı.” 1974’te bir gizli sergiye
katılır. Ormanda. Devlet buldozerlerle yerle bir eder. Halk tepki gösterir. Iki
hafta sonra sergi açık olarak yinelenir.
“O dönem insanlarda bir uyanış vardı. Devletin her
istediğini yapmak sorgulanmaya başlanmıştı”
Garbaçov geldiğinde artık bu özgürlük isteği iyice artmıştı.
İgor Markin
Sanat patladı yıllar süren baskı sonrası.
Post-perestroyka
artwork
“In the soviet times every office, every institution woukd
have an official book so u could ake comments and complaints. “
Museum açmış.
Mockery, free expression and uncertainty.
Zurab Tsereteli
200 foot high statue of Peter
the Great
Tsereteli Russian Academy of Arts president
Family crest. Self portrait
Enteresan bir sahne yaşandı. Epey geç geldi randevuya. Andrew elini uzattı o gitti kadının elini sıkı önce ama iyi davrandı
yine de. Vakur ama canayakın bir adam.
Kamasutra sex apple.
İç çeperler çeşit çeşit sex sahneleri.
Mayor of Moscow Lujkov
Elindeki süpürgeyle şehri temizleme sembolü
Nefis heykeller
Andrey Malotkin (Molodkin)
Apparatus
Likes constructivists. Gridlike forms.
“Russian oil. We know that oil comes from organic materials
and we can imagine that all life kind of stains the territory of Russia. This
is it here.
“When we burn it in car, we burn our history, we burn our
past”
Upside down. Life to oil. Oil to life.
Andrew: “I like Malotkin’s vision of history. For him it’s a
story of revolution and circulation.He is drilling down to the essence of
Russian reality: oil. The substance of prehistory and the fuel of its economic
future. “
Bu içerik Kuzey Kalesi tarafından hazırlanmıştır.
