Evrim etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Evrim etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

1 Mart 2018 Perşembe

Son Alice Roberts Kitabı: Tamed (2017)

İmza günü - hardcover edisyonu

Belgesellerini yıllardır takip ettiğimiz Prof. Alice Roberts’ın son kitabı geçen yılın sonuna doğru çıktı. 10 tane hayvan ve bitkinin yabani kökeninden bugünkü “evcil ya da ehil” diyebileceğimiz haline evrilişi üzerinde duruluyor. 

İncelemek için köpek, buğday, mısır, sığır, tavuk, patates, at, pirinç, elma ve insan seçilmiş. 
En son genom analizlerinden arkeolojik bulgulara çeşitli bilim dallarının vardıkları ortak sonuçlar teknik bir dile kaçmadan mümkün olduğu kadar basit şekilde özetlenerek aktarılmış. Özellikle genetik incelemelerin ağırlığı köken araştırmalarında gittikçe ağırlık kazanıyor. 

paperback 
Konular bağımsız olduğu için kitap parça parça da okunabiliyor, sırayla gitmenize gerek yok. Ben henüz köpek ve atı okudum. Fırsat buldukça devam ediyorum.

Bir eleştirim olabilir; böyle geniş zamana yayılmış bir konu verilirken şema ve timeline kullanılsaydı anlaşılırlığın artacağını düşündürttü. Düz yazı bu tarz “süreç” analizlerinde kesinlikle desteğe ihtiyaç duyuyor. Aksi takdirde on binlerce yılı kapsayan bir aralıkta ileri geri gidip gelirken kafa karışıklığı oluşması işten bile değil. Buna karşın 2017 yılı literatürünün dahi çoğunun sonuçlarını içermesi açısından olabildiğince güncel bilgiler içeren bir çalışma.

Alice kitaptan sonra bir de Britanya turuna açıktı. Konferanslar, imza günleri;koşturdu epey.   
Paperback, hardcover ve ekitap olarak piyasaya sürüldü.  
Konuya ilgi duyanların çok şey öğrenecekleri kesin olan güncel bilgilerle dolu bir kitap.


Kapanıştan anlamlı iki paragrafı buraya alıntılıyorum:

***
"We understand domestication much better today than we did just a decade ago. The boundaries we’d drawn between the tamed and the wild back then were too robust and rigid. As we’ve been unravelling the stories of our allies, we’ve also illuminated the evolutionary history of our own species. Like them, we’re hybrids. Moving around the world, colonising new landscapes, we interbred with our ‘wild’ relatives, just as horses, cattle, chickens, apples, wheat and rice did too.


Now we’re everywhere – and our domesticated species are global phenomena alongside us. It’s obvious that the evolutionary success of our domesticates depends a great deal on us, but the success of other species which have not been sown, grafted, bred and bridled by us also depends on their ability to survive in a world profoundly influenced by our existence – and that of our domesticated allies. We don’t just need to tend the species that have teamed up with us. We need to nurture the untamed wildness – now, more than ever. We can’t plough on with the idea that we can separate ourselves from the rest of nature; we need to learn how to live with it. It feels like the challenge of this century is learning how to accept those interrelationships, to thrive with the wildness, not always to fight it."

***

NOT: Kitap notlarını matbu kitapsa satırların altının çizilmesi ve derkenarlar, ekitapsa üstünün renklendirilmesi ile tuttuğum ve bu notlar TV/belgeseldeki gibi görsel desteğe ihtiyaç duymadığı için genelde buraya aktarmayı düşünmüyorum.  







Bu içerik Kuzey Kalesi tarafından hazırlanmıştır. .

10 Temmuz 2017 Pazartesi

İnsanın Kökenleri (3/3) Beynin Evrimi

Alice Roberts

İnsanın kökenleri Alice Roberts'ın seyrettiğim en iyi işiydi. "How to Grow a Planet" gibi yaşam boyu belli aralıklarla seyredilebilecek birinci sınıf bir belgesel şaheseri. Üçüncü ve son bölümde beynin ve zihinsel becerilerin evrimine değinilerek seri sona ermiş oldu. Kaçırmayın.   


NOTLAR
“The shape of ur face, walking on two legs, the way u see the world, What makes u the person u are?”

“The story of each and every one of us can be traced back millions of years to the plains of ancient Africa”

“The answers to the question “what makes us human?” lies buried in the ground in the fossils and other traces of our ancestors. But also lie deep within our own bodies, in our bones, flesh and genes. As an anatomist I’m fascinated by the way our bodies have been sculpted by our ancestors’ struggle for survival”

“Why did we leave behind the other apes in the forest to become the only one of our kind left today?”

“The way our brains work today, the way we think, feel and behave is a direct consequence of our ancestors’ struggle for survival. But where other human species died out, was it really our brains that gave us the edge?”

“Why we are the only humans left on the planet”

Humans are a glocal species.
"Our bodies are incredible machines honed by the millions of years of evolution"

“We are creatures of the mind”

“The emergence of the human mind is one of the great mysteries and it’s a question which has been tackled by religion, philosophy and science. And as a scientist I believe the answer is physical, the mind is a product of the brain.”




Rift valley in East Africa
Its here that the human story began.
Fossilized fragments of bones






1Sahelanthropus tchadensis from chad
6-7 million years ago
Upright walker but has a tiny brain (300-700ml) about the same size as a chimp’s.  Forests of Africa.



2Australopithecines, 3.2 million years ago
Australopithicus africanus (400-500ml). A slightly bigger brain. The first apes to walk out of the fores on 2 legs.



3The first member of our own genus “Homo”.
Homo habilis (500-800ml). The Handyman. The tool maker. 2.5 million years.



4Homo Erectus (750-1250ml), 1.8 million years, tall, modern looking physic.



5Homo heidelbergensis (1100-1400ml)
The brain size is nearly as big as ours. 600.000 years.



6Homo sapiens (1053-1880ml), 200.000 years.
Last one a replica of the skull of Alice.
Bugünkü beyin büyüklüğümüz, bilinen en eski atalarımızınkinin 4 katı civarında.









Peki atalarımızın beyinleri büyürken çevre şartları nasıl değişiyordu?
Rift valley is called the crucible of human evolution. Bu harsh habitat’ta survival çabasının evrimi tetiklediğine inanılıyor.

Son dönemde bilim insanları buradaki kayaları inceleyerek geriye dönük çevre şartlarını anlamaya çalışıyor.

White chalky layer göl bottom sedimenti ve içinde mikroskopik algae diatoms var.
5000 yılıık bir toprak katmanlaşmasının çözümlenmesi
Highly adaptable brain gelişimi












7 milyon yıl önce ortak bir ata chimps ile. Davranış açısından onları incelemek bu açıdan faydalı.
Hiyerarşi var ve bu sistemde sürekli değişimler zorlanıyor. Ally edinme. Saldırmazlık paktları.
Çitin ötesinden sopayla elmaya uzanablme gibi mental flexibility survival’da çok önemli.
Social animals. Political awareness.

We are the only animal on the world that shows the whiteness of their eyes.
Eyes are the windows of the inside.
Gözlerden niyet okuma































Hand axe makers yapılan yerler bulunmuş
Smithsonian
İki kayayı çarparak keskin parça çıkartma yeteneği. Keskin parça çıktığı yerde bir scar bırakıyor. Sharp flake.
For millions of years, hand axe was the cutting edge of stone tool technology.
Stone age culture
Stone axe yaparken kafanda mental image olması lazım yapmak istediğin alete dair. Bu durum dilin oluşumuna katkıda bulundu.




















Soft tissue, cartilage, ligaments are not fossilized like bones do.
Konuşma sırasında kullandığımız organların şeması
Epiglottis protecting the larynx (voicebox)
Real-time MRI scan’de tüm bu organların koordine fonksiyonu gösterildi. Müthişti.

Kafamız büyüdükçe doğum daha acılı hale geldi. Doğumda yardım isteyen tek species human. Hep kafanın büyüklüğünden. Alice’in doğumu da zor olmuş.
Çocuğun kafasının takılması iskelet modelleri üzerinde iyi anlatıldı.
Kadın anatomisinin izin verebileceği en büyük kafatasına sahibiz.






































Hadza tribe. Northern Tanzania.
Konuştuğu Afrikalı anne zekiydi. Akıllıca sorular sordu. Annesi yardım ediyor. Breastfeeding sırasında diğer çocuklarla ilgilenmek zor. Yiyecek bulmak zorundasın.
Menopoz sonrası kadınların uzun yıllar hayatta kalmasının kökenlerinde grandchildren’lara bakmalarının önemli olduğu düşünülüyor.





























İnsanlık Afrika’dan yayılıyor.
Homo sapiens Avrupa’ya geldiğinde neanderthals burada. A human species. They are stronger but dim-witted. Homo sapiens geldikten birkaç bin yıl sonra diğer tüm insan türleri gibi neanderthallerin de soyu tükendi.

Neanderthal skull have a massive brow ridge and a sloped back, swept back forehead. İnsanda ise steep bir frontal bone var. Brow ridge az belirgin. Amabeyin büyüklükleri aynı gibi gözüküyor. O zaman niye soyları tükendi?

Max Planck Inst. In Leipzig
Neanderthal kemiğinden DNA ekstrakte etmeye çalışıyorlar. Parça parça tüm genomu toplamak istiyorlar. Extracting DNA from fossil bones is a pains taking complicated process.

Prof Svante Paabo – Evolutionary Anthropology
Max Planck Inst
Neanderthaller ile homo sapiens arasında interbreeding gerçekleşti. Hepimizin içinde biraz neanderthal var. İnsan genomuyla karşılaştırıp özellikle bizi biz yapan özellikleri çıkartmaya çalışıyorlar.



























Gibraltar – British Colonial Outpost
Clive Finlayson – Gibraltar Museum
Gorham’s Cave araştırılıyor. Only accessibleby sea. Neanderthal davranışları. O zamanlar sular çok ileride.

Flake made by Neanderthals
Extinct cousins.
Neanderthallerin yaşadığı bilinen son yerlerden biri


Neandertallerin yaşadığı Avrupada woodlands shrunk. Climate change. Ambush hunters. Open plains’de hayatta kalamamışlar diye düşünülüyor. 


































Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...