BBC NATURE’S PERFECT PARTNERS (2016)
İşbirliğine giderek yaşam kalitesini arttıran, hatta sağ kalma şansını yükselten canlıların hikayesi. Yardımlaşmanın sadece aynı tür içinde gerçekleşmediğine, türler-ötesi bir kavram olduğuna şahitlik eden başarılı bir belgesel. Mutualizm kataloğu gibi. İçerik zengin, örnekler çeşitli.
NOTLAR
CLEANERS
Madagascar tortoise – F
inches nibbling away their dirt and grump
 |
| Finches |
,
Barbels nibbling away all the hippo’s unwanted guests, both over the skin and inside the oral cavity. They even the droppings of hippos.
Aquatic curmudgeons
 |
| Barbels |
Wrasse – temizleyici balıklar
Jack balıkları yeterince wrasse bulamayınca suicidal bir harekette bulunuyor.
Silver tip sharkın çene altına tutunuyorlar. These sharks have skins like sandpaper.
Bumping into their flanks, helps scrape off unwanted parasites. And the shark exfoliates its skin. Scratch my back, I scratch yours. Mobile loofah gibi kullanıyorlar sürü halinde shark’ı. Dikkatli olmalaları lazım yiyebilir de shark.
 |
| Wrasse, renkli olan |
 |
| Jack fish |
Lions can be short-tempered
Lizards aslanın üzerine konan sinekleri aslanın üstüne çıkarak avlamaya çalışır.
Lava lizards of the Galapagos sea lion’lara aynı şekilde yardım eder.
HOUSE PARTNERS
Coral reefs
Oddest partners
Goby fish, shrimp içinde kalıyor.
Shrimp makes better homes while it is almost entirely blind. Shrimp yarıktan çıkınca antenlerinden birini sürekli goby fish’e dokundurur (görme yetisi süper) ve o kaçtığı anda hissedip düşman geldiğini anlar ve kendi de kaçar. Evini kullandırır karşılığında. Shrimp etraftan algae toplar bu arada.
Landlord and lodger
Algae – Sloth ortaklığı
Algae helps the sloth to blend in with its green surroundings
Bu algae de moth’ları çeker çünkü algae severler. Haftada bir sloth dışkılamak için ağaçtan indiğinde female moths atlayıp bu sıcak dışkıya yumurtalarını bırakırlar. Bazıları sonra yine slot’un tüylerine karışır. Etraflarına yapışmış sloth dışkısı da algae için gübre vazifesi görür ve right shade of green korunur.
 |
| Pearl fish and sea cucumber |
Pearl fish, hidey hole arıyor.
Sea cucumber, a cumbersome oddball, serves it. Sucks sand from one end of its body and after absorbing the nutrients, extracts the waste from its other end. Like a walking colon.
Its like a beachcomber
Pearl fish buna arkadan giriyor.
Most sea predators don’t like sea cucumbers.
Güvenli bir yuva gibi yani. Ailesiyle birlikte bile kalıyor.
PARTNERING PLANTS
Some creatures pair up with plants instead of other animals.
Madagascar
Giant baobab tree is regularly pollinated by the giant hawk moth
Mouse lemur, one of the worlds smallest primates
Baobab’ın sweet nektarını içer, Şekerli. Enerjili.
Moth’ları da yer. Kötü gibi gözükse de moth’lar debelenirken tüyleri polenle kaplanır. Ağaçtan ağaca bunları taşır. His fur dusts with polen.
Knock-on benefits
 |
| Mouse lemur, |
Sundarbans, southasia, largest
tidal mangrove forest and also a tiger reserve.
Mangroves are the only tree that can exist in the salty water. They have roots sticking up like snorkels sucking in oxygen, as they can not get enough out of the thick mud.
Crabs can only be seen during low tide. All kinds of crabs make their homes here. Undergound tunnels making a labyrinth. Bu tüneller low tide’da çamura hava çeker. Ayrıca crab hayatı ağaçları nourish eder. Bakteri zengini çamuru azota dönüştürürler.
Yapraklar ağacın kendi fertilizer’larıdır. Fresh seawater comes in with the tide and dilutes the salty remains. Leaf eaters.
Böylece tiger’ların sağ kalmasında crab’in de payı var diyor.
 |
| tidal mangrove forest |
 |
| Crabs |
SECURITY PARTNERS
Normally,
tarantula eats the
toad but spider’s egg sacs are infested with insects and toad bunları yer. Karşılığında dokunmaz ve
screech owl’dan korur. Kalkan olur ve vücudundaki tüyler ok gibi olduğundan caydırıcı etkisi olur.
Pest control
 |
| Toad under tarantula cleaningthe egg sac |
Coral Reef – thriving metropolis of the ocean
Clown fish
Sea anemone armed with paralyzing stings
Clown fish anemone stings arasında dolaşırken bir mukus salgılayarak batmalarını engeller.
In return, the constant movement of the fish helps oxygenate the sea anemone. A perfect reciprocal arrangement.
 |
| Clown fish |
Burrowing owl
Prairie dogs – underground tunnels built by prairie dogs
Owls buraları tercih eder ve onların predatorlara karşı bekçilik sistemlerinden faydalanır çocuklarını büyütürken.
Resmen ayağa kalkıp gözetliyorlar etrafı
 |
| Prairie dogs |
SNEAKY PARTNERS
Capuchin monkeys living in extreme conditions in Brazil. Resourceful. Kuyruğuyla su içer.
Yellow rat snake gelince hepsi birden gürültü çıkarıp uzaklaştırmaya çalışıyorlar
Punare (punarey) isminde bir Brasilian rodent var. İkisi de yiyor bunu.
Yılanın ağzında taşıdığı punare’yı çalmaya çalışıyor punara’nın kuyruğundan çekerek
 |
| Punare |
 |
| Capuchin monkeys |
Cowbirds
Sneaky scroungling
The movement of bisons stir hundreds of insects and they eat.
A good bison roll in the dust offers a good meal to these birds.
They scrounge from these big beasts
Bisons da köpekler gibi sırtını yerde kaşıyor
Bizonlarla beraber göç ettikleri için gittiklerinde yavruları bakımsız kalmasın diye çünkü yanlarında kalamıyorlar Bu kuşlar ayrıca başka kuşların yuvasına yumurtluyorlar ve yavrularına o kuşlar bakıyor.
 |
| Cowbirds |
Arctic icy forests
Two cunning scroungers
Raven directs the
wolverine to the moose carcass because the carcass needs to be pulled out of the snow. O yemeyi bitirene kadar bekler, sonra kendi karnını doyurur raven.
Wolverine cautious bir hayvan. Sürekli durup etrafına bakıyor.
 |
| wolverine |
FAMILY PARTNERS
Filler hortumlarıyla yavruları suya itiyorlar zorluk çekerlerse.
Social bonds strong
A herd ofmothers with calves
Slippery mud pan’den geçerken anneler yardım ediyor calf’lara. Grand mother’da yardımcı oluyor. Tecrübesiz anneler zor geçiş yolları seçebiliyor. Mesela bir yüksekliği aşmakta zorlanırsa küçükler, tüm sürü yardıma geliyor.
African desert
Ants – like a highly disciplined army
Silver ants have special skins that reflect light and help them to survive the scorching sun.
Heat stroke böcekleri de etkiler.
Ama silver ants de birkaç dakikadan fazla kalamıyor güneş altında herşeye rağmen.
53 derece
Bacakları ve antler leri kopartıp ayırınca kenara, bedeni daha kolay ve hızlı götürme şansları var yuvalarına.
Killer whale pod
They flip their tails in unison, creating a wave and cracking the ice with a seal or penguin taking shelter on it.Arada yüzeye çıkıp duruma bakıyorlar.
Weddell seal or crab eater seal. Weddel seal daha uysal.
Killer whales like the weddell seal better
Kuyruğundan yakalarlar, çeneleri güçlü olduğu için önden yaklaşmazlar seal’i düşürdükten sonra.
Side swipes underwater turbulence ve kabarcık yaratıyor. Suya düştükten sonra bu taktiği kullanırlar.
Floe – küçük buz yüzeyi denizdeki
 |
| Killer whale |
PEOPLE PARTNERS
Balıkçılar su murky olduğu için nereye ağ atacaklarını anlayamıyor, bottlenose dolphinlere bakarak saptıyorlar. Dolphin dive’In vigor ve direction’Indan balıkçılar artık shoaln ne tarafa gittiğini ve ne kadar büyüklükte olduğunu anlayabiliyormuş.
Nets mullet fish’İ şaşırtır ve dolphin’İn yakalaması kolaylaşır.
 |
| Honeyguide bird |
East Africa
Since 17th century
Honeyguide bird
İnsanları çağırır çünkü kovan bulur ama kendi başına bala erişemez.. masaileri çağırır.
Hedefe yaklaştıkça call değişir.
Ona da payını veriyorlar.
