“Better Call Saul” İnceleme: S4E5 “Quiet a Ride”

Ve hatırlayabildiğim kadarıyla dizide ilk kez Saul Goodman’ı görerek bölüme başladık. Gelecekten bir sahne. Açılışlarda sık rastladığımız gibi bir objenin yakın planı. Kağıt parçalayıcı. Ofiste büyük bir panik var. Sekreter Franceska belgeleri yok ediyor, Saul telaş içinde tavandan para dolu çantasını ve panonunun arkasından önemli evrakı alıp arazi oluyor.

Bu “hızlı” girişin ardından Jimmy’yi tam tersi bir ortamda, hayatın neredeyse durduğu telefoncuda görüyoruz. Şimdiye dönüş. Bu iki sahnenin arka arka verilmesi, Saul’a giden yolun telefon dükkanında başladığına işaret ediyor bana kalırsa. Alabildiğine durgun ve deli gibi hızlı iki hayat arasındaki tezatın verilişi, yaşanacak değişimlerin habercisi olarak her zamanki gibi ustaca bir anlatım tekniğiydi.  

POV çekim açısı

Mike

Uçaktan inen bir Fransız mühendise Mike önce telefonla direktif vererek bir yere yönlendirdi, sonra da alıp Gus’ın ilerde Walter White ve Jessie’yi yerleştireceği gizli yeraltı laboratuvarını fark ettirmeden inşa ettirmek istediği tesise götürdü. Yine bu sahnelerde “telefon”u merkezi rolde gördük ve bana kalırsa Jimmy ve Gustavo’nun yollarının yakında kesişeceğinin altı çizilmiş oldu.

Kamyonun arkasında adamın kafasına çuval geçirilmiş şekilde getirirken yan yana oturdukları sahnede arkalarındaki deliklerden sızan ışıklar sahneye stilize bir hava ve doğal ışık efektleri katıyordu.Benzer bir farklı çekimi, adamın inip çuvalın altından sadece ayaklarını görebildiği sahnede seyretmiş olduk.

Herif hemen hallederiz falan dedi ama ne Gustavo ne de Mike’ın gözü tutmadı, hatta Gustavo şahsen yanına bile gitmedi. Başka bir Alman adam getirdiler. Adam diğeri gibi elektronik ıvır zıvırla değil, eski tarz mezuralarla ölçümler yaptı. Tek tek neyle karşılaşacaklarını ve işin tüm zorluklarını gerçekçi bir şekilde anlatarak şu cümleyi ekledi:

““Before I begin the excavation, I must support the existing structure to avoid a cave in”

Her işin ve girişimin sırrı bu değil midir? Defansı elden bırakmadan hücum edeceksin. Yerine yenisini hazır etmeden eskiyi yıkmayacaksın. Dizinin satır araları bile hayat dersleriyle dolu.  

Gustavo aşağı indi ve el sıkıştılar. Gus ile Mike’ın en önemli özelliklerinden birisi adamdan anlıyor oluşları. Hangi işi yaparsan yap, hatta hiçbir iş yapmasan bile herkes için yaşamsal olduğunu düşündüğüm bir özellik bu. Kalitesiz, boş konuşan tipleri etrafında barındırmayacaksın. Az ya da çok, öyle ya da böyle mutlaka bir zararları dokunur.  

Kim

Mesa Verde’nin proje maketlerine bakıp düşüncelere dalan Kim’in kafasındaki karışıklık yavaş yavaş çözülüyor. Başı sıkışmış sıradan ve fakir insanların davalarına bakmaya başladı. Önce hırsızlık yapmaya çalışırken yakalanan bir genç çocuğa yardım etti. O olmasaydı aylarca hapiste kalacak çocuğu gözetim şartıyla kurtardığında çocuğun bundan bile şikayet etmesine karşı sakinliğini korumasını takdir ettim, ben olsam ağzıma geleni söylerdim herhalde. Sonrasında bir başka genç kıza yardıma gitti ve tam o sırada acil olarak çağıran Mesa Verde’ye meşgulüm deyip telefonu kapattı.

Kim mesleğini idealist olarak yapmakla ekonomik kıskaçlar arasında sıkışmış durumda. “Ben zenginlerin formalitelerini tamamlayıp belgelerini hazırlayan bir nevi özel memur olmak için mi hukuk okudum yoksa adalete hizmet edip insanlara yardım etmek için mi?” ikilemini yaşıyor. Sonrasında Mesa Verde’ye gittiğinde kadının fırçasına sesini çıkarmayıp bir daha olmayacak dedi ama ben kesinlikle tekrarlanacağını düşünüyorum.

Diğer yandan Jimmy’le aralarında her geçen gün büyüyen bir uçurum var. Dizinin adeti olduğu üzere bu sefer de bir başka sinema klasiği “Dr Jivago”, Jimmy’nin akşam tercihi olarak karşımıza çıktı. Kim işlerim var deyip Jimmy’nin yanından kalktı ve “sırtı dönük” vaziyette masada çalışmaya başladı. Bu sırada Jimmy tek başına filmi seyrederken kamera adamın yalnızlığını, o an seyreder göründüğü televizyona olan zihinsel uzaklığını yaratıcı çekim açılarıyla o kadar iyi verdi ki, bir kez daha bu dizi ekibinin sinemada kullanılan “auteur” sıfatını sonuna kadar hak ettiğini düşündüm. Adamlar yazmakla kalmıyor, görsel olarak da ayrı bir senaryoya imza atıyor sanki.   

Dizinin kompozisyon leitmotif'lerinden. Yine bir "frame within frame" çekimi

Sık gördüğümüz bir başka kompozisyon. POV shot.

Jimmy

Sonunda bu duruma dayanamayan Jimmy dışarı çıktı ve dükkandan telefonları alıp Breaking Bad’den tanıdığımız Dog House isimli restorana giderek, buradaki insanlara satmaya başladı. Bu sahnelerde restorandaki birbirinden değişik ve ilginç görünümlü insanlar ve fonda çalan “Street Life” şarkısı nefis bir bütünlük oluştururken, “Lost Boys” filminin açılış sahnesindeki “People are Strange” şarkısı eşliğinde akan insan görüntülerini anımsattı. Birkaç kere seyrettim bu kısmı. 

İnsan kendini kötü hissettiğinde en iyi yaptığı işi yaparak moralini yükseltmek ister bazen. Neyse, satışlar iyi gitti ve kimsenin yanına bile yaklaşamadığı motosiklet çetesine dahi telefon sattı ama sonrasında üç tane tıfıl üstüne atlayıp parasını aldılar.

Eve döndüğünde yüzünde çürükler, üstü başı dağınık halde. Kim’e sadece soyulduğunu söyledi ve ekledi:

“Back then I could have spotted those low lifes from a mile away. Because back then..I guess I was one of them.”

Burada yine Mike/Gustavo ile Jimmy'nin hikayesi paralel bir temaya sahip gözüktü. İkili doğru adamı seçerken, Jimmy yukarıdaki cümlede sitemle bahsettiği gibi bu konuda başarısız oldu ve kendini sorguladı. Ama neticede iki tarafta "adam seçme" konusunda bir süreçten geçti.

Ayrıca Dog House'daki satışlar sırasında bir müşterisiyle, eskiden Kim'le ofisin dışında sigara içip dertleşirken sık sık sergiledikleri duruşta gösterilmesi, Kim ile uzaklaşmalarının bir başka temsili gibiydi. 

Adam ne zaman kanunlara uyup uslu durmak istese, kanun dışı müdahalelerle şu ya da bu şekilde canına okunuyor dizinin başından beri. Bir kez daha gerçek yaşamın yasaları takmadığına tanıklık ettik. “Breaking Bad” eylemi bazen sağkalım için bir mecburiyet haline geliyor. Toplumun ve yasaların seninle daha iyi oynamak için “efendi insan” rolünü kakalamaya çalıştığı gerçeği, çoğu bilinçlenmiş insanın yaşayarak öğrendiği korkunç bir kazık. Sahnenin kapanışı yine bir frame-within-frame çekiminde Kim ve Jimmy’yi beraber gösterdi.

Jimmy adliyeye gittiğinde çökmüş halde berbat bir Howard’la karşılaştı, istersen psikolog numarası verebilirim deyince, zaten gidiyorum cevabını aldı. Ayrıldıktan sonra Kim’e arayacağını söylemesine rağmen bir kez daha inancını kaybedip psikoloğun numarasını yırtıp attı. Bu yırtma sahnesi ile baştaki belgelerin yırtıldığı sekanslar dizinin içinde sık rastlanan “eylemsel kafiyelerden” birisi oldu.

Son sahnede avukatlık lisansını aldığında ne yapmayı düşündüğünü soran memura Jimmy’nin cevabı anlamlıydı:

“Partnerimle yeni bir büro açacağım. The new law office will be bigger and better. Everything will be better.

Adamın “Avukatlık yapacaksın yani?” sorusuna,  “Yeah lawyer” derken kafasında farklı bir “avukat” profili olduğu o kadar belliydi ki…

Kükürt sarısı biliyorsunuz Gustavo'yu sembolize eder dizide. Jimmy'nin yolunun rengi de aynı...

"Breaking Bad"den tanıdığımız bir mekan

Havadan çekim. Aerial shot. 

Bu içerik Kuzey Kalesi tarafından hazırlanmıştır.