17 Ağustos depremine birkaç haftalığına TR'ye geldiğimde Çınarcık'ta yakalanmış bir insan olarak şanssız mıyım yoksa kurtulabildiğim için şanslı mıyım hala karar verebilmiş değilim. Giriş böyle oldu çünkü Ross Kemp serisinde bu programın konusu deprem sonrası Haiti'de yaşananlar.
Haiti Karayip denizinde Hispaniola adasının Batı'sını kapsayan 10 milyon civarı nüfusa sahip bir devlet. Doğuda ise TR'de adı Survivor yarışmalarıyla duyulan Dominik Cumhuriyeti var. Haiti'de Fransızca, Dominik'te ise İspanyolca konuşuluyor. İki ada arasında ekonomik açıdan uçurum var gibi gözüküyor. Kişi başına düşen milli gelir açısından Dominik 10 katı daha zengin. Haiti'ye kıyasla daha sakin ve düzenini oturtmuş bir devlet. Aynı adada yan yana iki devlet arasındaki farkı başka bir yazının konusu yapmak üzere merak defterime not ederek bugünkü konuya dönüyorum.
Haiti'de on binlerce insanın yaşamını yitirmesine sebep olan 2010 depremi son yılların en büyük doğal felaketlerinden birisi olarak uluslararası toplumun hafızasında taze sayılır. Ross bu programda her zamanki gibi yerinden görüntüler ve röportajlarla gördüklerini aktarıyor. Farklı coğrafyalarda gerçekleşen depremlerin, hızla yaklaştığı doğrulanan İstanbul depremine hazırlık konusunda örnek olması ve işe yaraması dileğiyle bu bölümün notlarını da paylaşmış olalım.
NOTLAR
Poorest country in the Western hemisphere
2010 Ocak. Earthquake. Afternoon. Bazı kaynaklara göre 300.000 kişi öldü. Bazılarına göre ise yardımı arttırmak için rakamlar abartıldı aslında 100.000in altındaydı. Milyondan fazla insan evsiz kaldı. Florida’dan 1.5 saat uçakla.
Kuşbakışı IDP camps. (Internally Displaced Person)
Ölüleri bile toplayamamışlar. Enkaz altında çürüyorlar.
7 richter ölçekli. 35 saniye.
Uluslararası kampanyalarla 5 milyar dolar kadar para
toplanmış.
Hapishanedeki suçlular da kaçmış durumda.
UN devriye geziyor.
Body armory
IDP camps, crime center olmaya başlıyor zamanla.
Haiti zaten yıllardır hukuksuzluğun zirve yaptığı bir ülke
aslında. Tam da seçimlerden önce meydana geliyor deprem. Yeniden inşanın
yavaşlığında bunun etkisi var.
Kolera salgını başlar. UN troops’un getirdiğini düşünür
çoğu. Ölü sayısı artar. UN’e saldırılar. Ceset toplama ekipleri.
Koleraya yakalandıktan sonra 4 saat içinde tedavi alman
lazım. Kimse hastaların götürmek istemiyor bulaşır diye. Ignorance. Shattered
water and sewage pipes. Poor sanitation.
Acute diarrhea.
Mesela kurbanlardan biri 4’te hastalık belirtilerini
gösteriyor. 10’da ölüyor.
Ölenin ailesi vermek istemiyor ölüyü. Yas tutacaklar.
Tartışmalar.
Irregularities in voting.
Benim gibi Haiti şu anda ne durumda diye merak edenlere özet geçeyim. 2011'de sonunda Martelly seçimleri kazandı. 2016'da bu sefer de Hurricane Matthew adayı vurdu. 3000 civarı ölü var. Yardımlar yetersiz, insanlar eğitimsiz. Yıkım ve karmaşa her alanda devam ediyor.
 |
| Port-au-Prince Katolik Katedrali |
 |
| Yıkık Haiti Başkanlık Sarayı |
Benim gibi Haiti şu anda ne durumda diye merak edenlere özet geçeyim. 2011'de sonunda Martelly seçimleri kazandı. 2016'da bu sefer de Hurricane Matthew adayı vurdu. 3000 civarı ölü var. Yardımlar yetersiz, insanlar eğitimsiz. Yıkım ve karmaşa her alanda devam ediyor.
