28 Ocak 2018 Pazar

Stepin Fetchit: İlk siyahi sinema yıldızı?

Bend of the River'dan bir sahne
Esas ismi Lincoln Theodore Monroe Andrew Perry. 1902 doğumlu. Milyoner olacak kadar üne kavuşmuş bir siyahi oyuncu. Tartışmalı bir figür. Başarısını “Coon” denilen tembel ve ahmak zenci tiplemesine borçlu. Özellikle 1930’larda revaçta. Eli kalem tutan bir adam, gazete yazıları, tiyatro oyunları yazıyor daha gençken. Özellikle Will Rogers filmleriyle ünleniyor. “Coon” tiplemesi aslında pasif bir beyaz karşıtı duruş diyenler de var. Beyaz efendilerin emirlerini anlamıyor, yanlış yapıyor ya da hiç yapmıyor, ne dediği anlaşılmıyor ama onlara bazen hakaret ediyor. Anlayacağınız "aptala yatarak direniyor". ”Tom” tiplemesinin bir karşıtı. Çünkü Harriet Beecher Stowe’un meşhur romanında olduğu gibi “Tom”, çalışkan, becerikli ve sadık zenciler için kullanılan bir kelime. Perry’nin gerçek hayatında ve film seçmelerinde de bu numarayı yaptığı ve aslında bunun ondan önce de kullanılan bir direniş yöntemi olduğu belirtiliyor.  

1940lardan sonra düşüş. Muhammed Ali’yle arkadaşlığı sonrası Müslümanlığa geçiş ve hayata dönüş.

Halen tartışmalı olsa da bazılarınca ilk siyahi Amerikalı süperstar. Ayrıca ilk milyoner Afro-Amerikalı aktör.

İlginç bir direniş. Daha fazla okumak lazım. 2005 yılında 2 biyografisi çıkmış. Listeme attım. 

NOT: Konu açılmışken söyleyeceğim.Türkiye'de bazıları "zenci" deyince düzeltiyor ve "siyahi" diyelim diyerek bu konuda ne kadar duyarlı olduklarını ispatlamaya çalışırken kendilerini komik duruma düşürüyorlar. Türkiye'de "zenci" kelimesinin aşağılayıcı bir anlamı yok ki! Bunlar "nigger"ı zenci diye çevirdiği için, o kelimeye ait aşağılayıcı anlam içeren geçmişi de Türkçe çeviri  kelimesine yüklemek gibi bir ahmaklık sergiliyor. Kaç kere denk geldim ulusal televizyonlarda dahi bu duruma. Öyle şey olmaz, saçmalamayın. Fotoğraf çektirirken "peynir" demek gibi bir  şey bu :) Çeviri sadece anlamın yerini tutar, çevrilen kelimenin fonetiğini/etimolojisini/evrimini temsil etmez. Tam tersine zenci kelimesinin bazı konularda üstünlük içeren çağrışımları var Türkçe'de :)   




Bu içerik Kuzey Kalesi tarafından hazırlanmıştır. .
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...