Apes in Danger (3/3) – Gorillas
Serinin üçüncü bölümünde Goril popülasyonunun durumuna göz atmak için Kongo'ya gidiyoruz. Kahusi Biega Milli parkındaki durum dahi vaziyetin kötülüğünü anlatmaya yetiyor. Efsane Dian Fossey'nin kurduğu vakıf kahramanca bir şeyler yapmaya çalışsa da yetişemediği sorunların çok daha derine inen kökenleri karşısında yapabilecekleri sınırlı.
Vast forests of cent Afr and Congo river sneaking through
them
Eskiden Congo baseland’de milyon civarı goril yaşıyordu
İki çeşit goril grubu var ama habitatları shrunk
dramatically as seen in the map.
En iyimser tahminlere göre 90% of the goril pop is gone.
Eastern Grorillerin en fazla çalışılanı Ruanda
dağlarındakiler. 380 tane kalmış sadece. Vegetarians. Family groups. One male
in charge: the silverback.
Ruanda’daki goriller çok az. %95’i komşu Dem rep Congo’da
yaşıyor. Onların çoğu da bir giant nat park ta: Kahusi Biega nat park. Bu büyük
parkta güvende olmaları gerekirken çember daralıyor eastern gorillas için.
1996’da çıkan savaş
parka da yansımış. Savaş bitse de militias hala ormanlarda.
Çimanuka. 200kg silverback. Babasını teenager ken poacher
killed. Savaştan önce insanlara alışmışlar. Savaş çıkıp da militias ve poachers
gelince kötü olmuş.
Carlos İsviçreli bir kayak hocası. 2 yıl önce turist olarak
gelmiş sonrasında burada goriller için çalışmaya başlamış.
Korumak zor. Savaş boyunca rangers dan 100 civarı öldürülmüş
militias tarafından. Hatta başlarda rangers ve köylüler ormanlara kaçıp orada
gorillerle birlikte saklanmış.
Rangers ın günlük maaşı 1 sterlin.
Mugaruga – bir başka silverback. Sağ elini poachers kesmiş.
Artık ailesini koruyamayacağı için yalnız yaşıyor.
Parkın lower 90% kısmına giremiyorlar. No go area.
2000’de UN peacekeeping corps göndermiş.
Parkın içinden giden tek yol var. Sürekli saldırılar oluyor
yol üzerinde. Operation Save Road başlatılmış
Kongo çok fakir ama ormanlarında mineral zenginliği çok
fazla: Gold, silver, diamonds, tin. Mining boom. Militia bunların da peşinde
uzun vadede.
Greg Cummins, Dir of Dian Fossey Gorilla Fund Europe
Airport bile yok bölgede. Yola iniyorsun.
Miners are after cassiterite, tin ore. Tin is replacing lead
in circuit boards causing its price to quadruple. Bunlar yüzünden park vahşi
batıya dönmüş.
Anlatılanlara göre askerler işi kontrol ediyor. Devlete ya
da halka mining den para gitmiyor. Devletin askerleri mafyalaşmış.Herkesin aklı
fikri minerallerde. İnsanın önemi yok ki gorilin olsun. Nat Park yok gibi.
Kahusi biega talan ediliyor.
Bağımsız küçük madenlerden militia haraç alıyor. Aldıklarını
silaha yatırıp rakip militia lara üstünlük sağlamaya çalışıyorlar.
Kongo savaşında 4 milyon civarı insan öldü. İkinci dünya
savaşından sonraki en yüksek rakam. Mineralleri paylaşamıyorlar. Goriller kolateral
damage.
Günlüğü 10 pence’e çalışan maden işçileri aç kalmamak için
gorilleri de öldürmeye yeltenebiliyor.
Steward Nickson. Dian Fossey Gorilla Foundation Int.
“Unregulated mine activities gorilleri de hedef haline
getiriyor.”
Bushmeat olarak kullanılıyor goriller. Her hayvan satılıyor.
Snare’lerde ayağını kaybeden çok goril var.
Bushmeat trade. Number one threat
Parkın güneyi tehlikeli
Ormanın içinde rebel hideouts.
UN askerleri Pakistanlı galiba.
Her yıl yığınla insan ölmeye devam ediyor. UN 16.000 asker göndermiş
Kongoya.
Mineral ticaretini düzene sokmadan bölgeyi temizlemek mümkün
değil sonuç olarak.
