ANDES – THE DRAGON’S BACK (2007)
BBC'nin zengin içerikli bir And Dağları belgeseli. Fauna odaklı.
Longest chain of mountains on the planet
Volcanic
Güneyde Antarctic Ocean’a açılır.
Broken glaciers are icebergs
Cape Horn: roughest stretch of sea in the world
Hundreds of island with fjords
Magellanic Penguins burada yuva yapıyor.
Yılda bir kere buraya gelirler.
Mate for life
Dig a burrow or find a safe shelter
Opossum
 |
| Opossum |
 |
| Opossum |
Kutkut
Half the size of a tabby
Smallest wild cat
Nest on the trees, rears kittens on the tree.
 |
| Kutkut |
 |
| Kutkut |
35 cm yüksekliğinde dünyanın en küçük geyiği
 |
| Pudu |
 |
| Pudu |
Şili’de İskoçya’nın 3 katı yağmur var
 |
| Firecrown humming bird |
Karada clumsy, suda adeta yüzüyorlar.
Same lattitude is Venice in the northern hemisphere
Burada glacier lar var. Soğuk bundan kaynaklanıyor diyorlar. Sürekli hareket halinde. Tepeleri keskinleştiriyor.
Warm wet wind of the pacific hits the mountains, forced up, and becomes cold and delivers rain or snow
Guanoku wild relative of domesticated lama and alpaca
 |
| Guanoku |
 |
| Guanoku |
 |
| Guanoku |
 |
| Guanoku |
Condor
 |
| Puma |
 |
| Condor |
Zorros and pumas are the two main carnivores there
Sık sık yuvalarını değiştirirler. Hem temizlik yapmamak hem de pumalardan kurtulmak için.
 |
| Zorro |
Himalayalar sonrası en yüksek tepeler ama Himalaya hareket etmiyor. Andes yarı yaşında ve içeriden büyüyor. Yani Everest’i geçebilir ileride. And dağları Peru ve Şili’yi kıyıdan takip eder. Denizaltında dağlar var yani. O kısmı da sayarsan dünyanın en yüksek dağı. Deniz tabanından tepeye 10 mil yüksekliğinde.
Offshore winds draw the nutrients up
Billions of fish thrive
Sadece bu bölgede tüm insan sayısından fazla balık var. O zaman deniz kuşu da çok tabii.
25 milyon deniz kuşu. Biggest conservation of vertebrate life in the world.
Sea lions
Sahilde ölenldri condors yer. Taa okyanus dibindeki nutrient dağın tepesine kadar çıkmış olur.
Atacama Desert
Officially the driest place on earth
600 mile long sand reaching into the Tropics.
Guanako south American camel lives here too.
Sand altındaki scratchings’i kulaklarıyla dinler Zorro. Kulakların yönü önce besin bulmaya yönelik. Predatörden kaçış ikinci öncelik.
Humboldt penguins
Yukarı tırmanırlar, düzlük bulunca dans ritüeli başlar. Eş buluyorlar bu ikeilde. Yavrularını yukarıda yaparak dalgalardan koruyorlar ama her gün gitgel beslemek zorunda kalıyorlar. Kayarak inerler bazen zorlanınca.
Normalde sea lion penguin yer ama yavrularını büyütürken tolerant. İçiçeler
Üstüne çıkıyor sea lion’ların. Rahatsız oluyorlar çok. Mühiş sahne.
Atacama desert and signs
Flamingoes
Largest salt pan of the world stretching from Argentina to Chili, from Bolivia to Peru. Ortasında island gibi land var. Peaks of the hills aslında. Salt sea islands.
Göller var ama the water comes from inside the volcanoes saturated with poisonous salts.
Flamingolar buradan beslenebiliyor. Brine shrimp yiyorlar. Ölünce pembe oluyor bu shrimp. Flamingo rengi buradan geliyor.
Finches eat the flowers, hummingbirds drink the nectars.,
Humboldt penguins
Yukarı tırmanırlar, düzlük bulunca dans ritüeli başlar. Eş buluyorlar bu ikeilde. Yavrularını yukarıda yaparak dalgalardan koruyorlar ama her gün gitgel beslemek zorunda kalıyorlar. Kayarak inerler bazen zorlanınca.
Normalde sea lion penguin yer ama yavrularını büyütürken tolerant. İçiçeler
Üstüne çıkıyor sea lion’ların. Rahatsız oluyorlar çok. Mühiş sahne.
 |
| Humboldt penguins |
Atacama desert and signs
Flamingoes
Largest salt pan of the world stretching from Argentina to Chili, from Bolivia to Peru. Ortasında island gibi land var. Peaks of the hills aslında. Salt sea islands.
Göller var ama the water comes from inside the volcanoes saturated with poisonous salts.
Flamingolar buradan beslenebiliyor. Brine shrimp yiyorlar. Ölünce pembe oluyor bu shrimp. Flamingo rengi buradan geliyor.
 |
| Sand piper |
 |
| Finches |
 |
| hummingbirds |
Kafalar mağrur yukarıda sağa sola çevriyorlar. Flamingo dance. Bunlar Chilean flamingo ama hepsi aynı dansı yapar. Mate seçmek için.
Geceleri don oluyor. Air is so thin and dry to hold the daytime heat. 30’dan -15’e düşebiliyor.
Each night, hummingbird almost dies. Only heart and brain lives on. Slows its heartbeat. Very little warmth ile idare eder. Güneş olmayınca tek sıcak yerden gelir.
 |
| Whiskacha |
Whiskacha
Rabbit benzeri ama aslında bir çeşit fare. Güneşe dönüp, gözlerini kapatıp, dudaklarını oynatıyorlar. Fur çok korunaklı ama molts all the time and therefore useless for the fur trade.
Vecunia
A slim-like version of guanoku
Its wool is considered to be the fienst in the world
Rabbit benzeri ama aslında bir çeşit fare. Güneşe dönüp, gözlerini kapatıp, dudaklarını oynatıyorlar. Fur çok korunaklı ama molts all the time and therefore useless for the fur trade.
 |
| Vecunia |
Vecunia
A slim-like version of guanoku
Its wool is considered to be the fienst in the world
Yüksek olduğu için oksijen az ve herşey iki katı efor gerektiriyor. Zorro’lar kovalamayı sevmez bu yüzden.
Volcanoes mark the equateor with fire and snow
2000 volcanoes var kuzey kısmında Andların
Amazon çıkıyor bu dağlardan. Mountain streams. Aslında Andların bir ürünü Amazon.
Volcanoes mark the equateor with fire and snow
2000 volcanoes var kuzey kısmında Andların
Amazon çıkıyor bu dağlardan. Mountain streams. Aslında Andların bir ürünü Amazon.
 |
| Puya ramondii and humming bird |
 |
| Puya ramondii |
Puya ramondii (largest bromeliad) blooms only once. If its lucky, humming bird pollinates it taking a load of mites.
Spectacled bears
S. America’s largest predator
Found in the tree tops
Like bromeliads
Tilkiler de ağaçlardan kuş yumurtası çalıyor. On milyon yıl önce andlar oluşurken Güney batı amerikada dev bir nehir ve havzası oluşmuş. Biggest lake ever beljki de. Ama eastern edge gave in to pressure rivers broke through to the atlantic. Kalan kısım Amazon bugünkü. Gezegenin river water’ının 1/5’i.
South Amerika 100 milyon yıl adaydı. Andes yükseldi ve north amerikaya köprü kurdu. 3 milyon yıl önce bear, jaguar ve foxes güney amerikaya geldi. Residents and immigrants met. En çok çeşitlilik olan yer burası.
Inca Peru 500 yıllık Macchu Picchu. Potato yetiştirmiş İnkalar. Dağları basamaklaştırmışlar. Çinebenziyor. Tomato da Andlardan çıkmış. Pepper, Lima (Layma) beans de Andlardan (Barbunya gibi).
Cuzco inca capital
15 milyon inca, 200 İspanyol tarafından yok edilmiş
Sabahtan glacier'a çıkıp doğan güneşe şükranlarını bildiriyorlar hala bazı günler.
Spectacled bears
S. America’s largest predator
Found in the tree tops
Like bromeliads
 |
| Spectacled bears |
Tilkiler de ağaçlardan kuş yumurtası çalıyor. On milyon yıl önce andlar oluşurken Güney batı amerikada dev bir nehir ve havzası oluşmuş. Biggest lake ever beljki de. Ama eastern edge gave in to pressure rivers broke through to the atlantic. Kalan kısım Amazon bugünkü. Gezegenin river water’ının 1/5’i.
South Amerika 100 milyon yıl adaydı. Andes yükseldi ve north amerikaya köprü kurdu. 3 milyon yıl önce bear, jaguar ve foxes güney amerikaya geldi. Residents and immigrants met. En çok çeşitlilik olan yer burası.
Inca Peru 500 yıllık Macchu Picchu. Potato yetiştirmiş İnkalar. Dağları basamaklaştırmışlar. Çinebenziyor. Tomato da Andlardan çıkmış. Pepper, Lima (Layma) beans de Andlardan (Barbunya gibi).
Cuzco inca capital
15 milyon inca, 200 İspanyol tarafından yok edilmiş
Sabahtan glacier'a çıkıp doğan güneşe şükranlarını bildiriyorlar hala bazı günler.
