OMURGALILARIN ZAFERİ - SUDAN KARAYA GEÇİŞ SÜRECİ - E1/2
Sunucu: David Attenborough
Evrim, Paleontoloji. Sudan çıkış süreci gibi konularda fosil bulgularına dayanarak yapılan bilimsel tahminler. Konunun meraklısı dışındakiler için sıkıcı ama ilgilenenler için seyredilmesi gereken bir belgesel. İki bölümlük. İlkinin notları aşağıda.
NOTLAR
First signs of a backbone when?
China’da bir kalıntı var. China is the new frontier for fossile discoveries. Güneyde Yunan province
Hayvan denizde ölürse bakteriler hızla yer, iskelet kalır.
Şimdiye kadar 200 farklı tür bulunmuş bu yatakta.fsdfgCambrian dönemi
Sadece suda yaşam olan çağ
Notocord is the forerunner of the backbone
 |
| Myllokunmingia |
the first known vertebrate. 500 milyon yıl önce
Sağa sola dalgalandıkça omurgada dalgalanıyor. İleri hareket gerçekleşiyor.
Fish – amphibian – reptiles (can survive driest places)- birds – mammals -
Sağa sola dalgalandıkça omurgada dalgalanıyor. İleri hareket gerçekleşiyor.
Fish – amphibian – reptiles (can survive driest places)- birds – mammals -
 |
| Lamprey eel |
Lamprey eel
İngiltere’de sonraki bir aşama.Solucan gibi ve normal bir ağzı yok. Kuyruğu yassı bir yüzgeci andırıyor.
İlk vertebrate’in de bu tarz olduğu düşünülüyor.Sudan çıkmış balık modeli.
Mouth, only a simple opening. No jaws. fsdf
Maine, New England
Shark and rays, and skate fish appeared 420 milyon yıl önce. Cartilage var.
Aradaki 80 milyon yılda çene gelişimi incelenebilir diye düşünüyorlar. Simple opening’den çene’ye evrim.
 |
| mermaid pouch |
Embryo döneminde vertebrate’leri izleyerek bu soruya cevap arıyorlar.
Skate's eggs deniz dibine mermaid pouch denilen derimsi keseler içinde bırakır. Bu keseyi açıp yumurta sarısı ile besleyerek gelişimini gözlüyorlar.
Foldlar var toraksta. Skate’te those furthest from the head form the rigid arches of the gills, üstteki iki tane alt ve üst jaw ı meydana getiriyor.
Skate's eggs deniz dibine mermaid pouch denilen derimsi keseler içinde bırakır. Bu keseyi açıp yumurta sarısı ile besleyerek gelişimini gözlüyorlar.
Foldlar var toraksta. Skate’te those furthest from the head form the rigid arches of the gills, üstteki iki tane alt ve üst jaw ı meydana getiriyor.
 |
| Skate fish fetüsü |
 |
| İnsan Fetüsü |
 |
| Skate fish |
İnsanda alttakiler (alt resimde renkli olanlardan) larynx ve throat forms. Superior olanlar (iki kırmızı) ise yine çeneleri oluşturur.
 |
| solda skate fish, sağda insan. |
410 milyon year old
Çeneler var.
Fore-fins önde belli oluyor.
Daha eskilerde de fin görülmüş ama bunda pelvic fins de var.
 |
| Prayunnanolepis fosili |
 |
| Prayunnanolepis reconstruction |
Unlike, sharks, carp have skeleton of Ca phosphate
Animation Bone: collagens var. Hard Ca add strength. The collagen can still bend slightly under pressure.
Şu anda 35.000 balık türü varmış.
450 milyon yıl önce ilk plantlar sonra wormlar sonra insects colonized earth.
Animation Bone: collagens var. Hard Ca add strength. The collagen can still bend slightly under pressure.
 |
| Collagens with Ca |
450 milyon yıl önce ilk plantlar sonra wormlar sonra insects colonized earth.
Polonya’da önemli bir fosil site var.
Peki vertebrates nasıl sudan karaya çıktı? Appendages ne zaman nasıl kazanıldı?
Peki vertebrates nasıl sudan karaya çıktı? Appendages ne zaman nasıl kazanıldı?
 |
| British Natural History Museum |
 |
| British Natural History Museum |
 |
| British Natural History Museum |
British Natural History Museum dünyadaki en geniş bitki ve hayvan türü örneği içeren müze
Coelocanth – belki bunun yüzgeçleri ekstremiteye dönüşmüş olabilir mi?
Plants karada yaşamaya başlayınca bir yaşam ortamı oluşuyor ve sudaki canlılar için cazibe merkezi oluyor.
 |
| Coelocanth |
 |
| Tiktaalik |
 |
| Tiktaalik |
 |
| Tiktaalik |
A local inuit name
Flexible jaw a sahip.
Limb yapısı sadece yüzenlerden farklı ve kara hayvanlarının anatomisine en benzeyen örnek.
İlk karaya çıkış sonrası amphibians evrimleşiyor.
Artık oksijeni sudan değil havadan almak zorundalar. Yeni bir evrimleşme lazım yani.
Gills karada kurur ve çalışmaz.
Chinese giant salamander – biggest living amphibian (Wild China E1'de görmüştük)
Suda derisiyle oksijen alıyor. Kafasını çıkardığında burun deliklerinden de havadan o2 alabiliyor. İki pouch var, basit lung görevi gören.
Limb yapısı sadece yüzenlerden farklı ve kara hayvanlarının anatomisine en benzeyen örnek.
İlk karaya çıkış sonrası amphibians evrimleşiyor.
Artık oksijeni sudan değil havadan almak zorundalar. Yeni bir evrimleşme lazım yani.
Gills karada kurur ve çalışmaz.
Chinese giant salamander – biggest living amphibian (Wild China E1'de görmüştük)
Suda derisiyle oksijen alıyor. Kafasını çıkardığında burun deliklerinden de havadan o2 alabiliyor. İki pouch var, basit lung görevi gören.
 |
| Newt |
 |
| Chinese giant salamander |
 |
| Chinese giant salamander |
Salamanders, frogs and newts
İki ana özellikleri var. Derileri moist olmalı. Yoksa ölürler ve yumurtaları jelly benzeri sıvıyla moist içinde, en iyisi suda olmalı.
Lizard'la amphibian farkı, amphibian’ın derisinin moist olması.
Derileri mikroskop altında kıyaslıyor
Lizard’da keratin fazla. Scales oluşmuş dışarıdan. Su beden içine izole edilmiş.
Reptiles’ın sudan çıktıktan sonra ikinci challenge, yumurtalarını nasıl su olmadan saklayacakları?
Günümüzde dışta kalsiyum içte fibrous inner shell var egg shell'de
9500 reptile species var
230 milyon yıl önce dinozorlar
Sadece Çindeki kayalıklarda 150den fazla dinozor türü bulundu
Dünyada ise 1000 den fazla türKalçada radikal bir değişiklik var.
İlk reptillerde bacaklar iki yana açıldığı için yere yakın kalıyordu beden. Bacaklar vücudun altına çekildi.
The missing link between dinosaurs and birds?
Çinde bir kalıntı var.
Two legged cat-size dinosaur kalıntısı çıkmış mesela
Dünyada ise 1000 den fazla türKalçada radikal bir değişiklik var.
İlk reptillerde bacaklar iki yana açıldığı için yere yakın kalıyordu beden. Bacaklar vücudun altına çekildi.
 |
| Sinosauropteryx |
Çinde bir kalıntı var.
Two legged cat-size dinosaur kalıntısı çıkmış mesela
Sinosauropteryx
Beijing’de dinosaur evolution inceleyen iyi bir merkez var
Kısmi fur var kemik üzerinde. Kuşluğa gidiş?
Beijing Museum of National History
Anchiornis
Filaments turned into feathers here
Can it fly?
Ağaçta beslendikten sonra aşağı yavaş düşmek için kullandı diyor. Not flying but gliding
9000’den fazla kuş türü var bugün
Meteor çarpması sonucu mass extinction of dinosaurs inanılıyor.
65 milyon yıl önce.
Beijing’de dinosaur evolution inceleyen iyi bir merkez var
Kısmi fur var kemik üzerinde. Kuşluğa gidiş?
Beijing Museum of National History
Anchiornis
Filaments turned into feathers here
Can it fly?
Ağaçta beslendikten sonra aşağı yavaş düşmek için kullandı diyor. Not flying but gliding
9000’den fazla kuş türü var bugün
Meteor çarpması sonucu mass extinction of dinosaurs inanılıyor.
65 milyon yıl önce.
